Liederen van liefde, verdriet en devotie
“Music is the literature of the heart; it commences where speech ends.”
Alphonse de Lamartine
Muziek is door de hele menselijke geschiedenis heen dé manier om onze emoties te vertolken, om in klanken uit te drukken wat we voelen of denken; zeker als woorden alleen niet genoeg zijn om bij het diepst van onze ziel te komen. Muziek maakt die brug. Van de eerste devote Psalmen van David tot moderne protestliederen: woorden gecombineerd met harmonie en melodie geven kracht, vleugels en schoonheid aan onze gevoelens, misschien zelfs aan onze tijdsgeest.
Een van de meest belangrijke momenten in de muziekgeschiedenis is de periode tijdens en na de renaissance. In de donkere Middeleeuwen daarvoor was muziek vooral voorbehouden aan de heersende, adellijke klasse, maar daar kwam met de Renaissance verandering in. In de 16e en 17e eeuw was er meer ruimte voor de kunsten en de letteren. Men mocht vrijer denken en schrijven. De muziek en de liederen werden daardoor langzaamaan persoonlijker en liederen met poëtische teksten over de liefde of gebroken harten werden voor iedereen toegankelijk en dat sloeg in als een bom. De liederen werden populair. Deze nieuwe energie en nieuwe vrijheid zorgde voor een ongekend krachtige, oprechte en nieuwe muziek. De wereld van de liederen was voorgoed veranderd of beter gezegd: opnieuw geboren.
Ons programma Songs of love, loss and devotion brengt een ode aan de verschillende vormen van persoonlijke expressie uit die spannende en bruisende 16e en 17e eeuw. We reizen van de desolate wanhoop over een onbeantwoorde liefde in Barbara Strozzi’s “Che si può fare” tot de overgelukkige doldwaze verliefdheid in Tarquinio Merula’s “Aria sopra la ciaccona”. En van het persoonlijk lijden als een manier van verlossing in de Engelse luitgezangen van John Dowland tot de talloze uitingen van wanhoop, verrukking en omfloerste liefde in de liederen van Claudio Monteverdi, Giovani Battista Alveri en Giacomo Carissimi. De grote variatie aan emoties in de liederen zijn harmonieus met elkaar verweven. Ons programma biedt een kijkje in de glorietijd in de muziek die volop bloeide in de humanistische gloed van de Renaissance.
– Edit by Larissa Verhoeff